W związku z wysoką istotnością podzespołu samochodowego jakim jest sprzęgło postanowiliśmy opisać historię tego elementu. Zaprezentujemy pierwsze modele i proces jaki przeszły, aby uzyskać swój współczesny wygląd.
Zdjęcie zaczerpnięte ze strony autokult.pl
Przed wynalezieniem sprzęgieł z okładzinami ciernymi w przypadku suchych sprzęgieł stosowane były bardzo nietrwałe materiały cierne jak drzewo bukowe i dębowe. Było to przed XX wiekiem. Jak można się domyślić było to rozwiązanie tymczasowe i wymagało dużych nakładów pracy. Wynalezienie żywicy fenolowej zmieniło diametralnie wygląd okładzin. Pozwoliła ona bowiem na łatwe dopasowanie kształtu.
Syntetyczne polimery
Największym wyzwaniem dla inżynierów było skonstruowanie sprzęgła odpornego na wysokie temperatury i opracowanie elementów ciernych odpornych na nadmierne ścieranie. Testy sprzęgieł przeprowadzane są w dużych temperaturach, które przekraczają 400°C. Jak można się domyśleć nie było to łatwe zadanie i po wielu nieudanych próbach przetestowano syntetyczne polimery. Jak się okazało, był to strzał w dziesiątkę. Sprzęgło takie było wystarczającym rozwiązaniem w autach z tamtego okresu.
Obecne sprzęgła
Siła i momenty obrotowe współczesnych silników samochodowych spowodowały zapotrzebowanie na wytrzymalsze materiały ścierne zastosowane w sprzęgłach. Dlatego zdecydowano się na zastosowanie polimerów organicznych. Najlepszym rozwiązaniem okazały się duroplasty i elastomery. Ich chemiczna struktura nie ulega zmianie nawet przy 320°C. Jest to bardzo dobry wynik a dodatkowo trzeba zaznaczyć, że całkowity rozpad elementów ciernych w tym wypadku wynosi aż 450°C. Obecne materiały pozwalają na zwiększenie mocy silnika bez konieczności częstszej ich wymiany.
Temperatura pracy
Temperatura pracy elementów ciernych ma znaczący wpływ na ich żywotność. Spowodowane jest to zmniejszeniem ich wytrzymałości wraz ze wzrostem temperatury. Średnia jej wartość podczas użytkowania wynosi około 100°C. Jest to optymalna temperatura, jednak w przypadku jazdy ekstremalnej lub częstego hamowania i ruszania np. w korku może ona wzrosnąć nawet czterokrotnie! Jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że struktura elementów ciernych zmienia się już przy 320°C łatwo możemy domyślić się, że wyższa temperatura skraca ich żywotność.
Artykuł powstał w oparciu o informacje zamieszczone na stronie http://www.iparts.pl/czesci-samochodowe/tarcza-sprzegla,100053.html
